Wystawa, dyskusja i koncert

Panel dyskusyjny: "Jaki widzę mój teatr?"
16 lutego o 15:00
Teatr Powszechny w Łodzi, Mała Scena
Moderatorka: Katarzyna Janowska

„Teatr to hasło przewodnie tegorocznego Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych. Pierwsze skojarzenie jakie się nasuwa, to oczywiście cytat ze Stanisława Wyspiańskiego: „teatr mój widzę ogromny”. Postanowiłam zapytać twórców i ludzi teatru różnych pokoleń jak widzą swój teatr. A przy okazji prześledzić zmiany i kierunki polskiego teatru po 1989 roku.  

Po zapaści początku lat 90, teatr w wydaniu Krystiana Lupy wędruje w rejony egzystencjalnych pytań płynących z tekstów Dostojewskiego i Bernhardta. Wielogodzinne spektakle-medytacje stają się ucieczką przed pędem i chaosem nowej społeczno-politycznej rzeczywistości. Ale już w przedpokoju stoją „Ojcobójcy”, czyli Grzegorz Jarzyna, Krzysztof Warlikowski oraz związani z nimi aktorzy, którzy rozsadzają teatralną scenę nową, młodzieńczą energią. Za ich sprawą teatr szybciej niż inne dziedziny sztuki staje się narzędziem do odkrywania tabu nietolerancji, homofobii, kazirodztwa, antysemityzmu.

W teatrze jako jednostki i społeczeństwo mieliśmy szansę przeżyć katharsis. Pytanie, co z tego zostało w nas na dłużej? Odpowiadają na nie kolejne pokolenia twórców, którzy traktują teatr jako przestrzeń do estetycznego i technologicznego eksperymentu, wnosząc nowe tematy, literaturę i sposób obrazowania.

Nie mogę się doczekać, co o swojej wizji teatru powiedzą zaproszeni do panelu gości"

Katarzyna Janowska

W panelu wezmą udział: 

• prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska – historyk teatru i dramatu. Wykładowca Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie i Uniwersytetu Łódzkiego, Katedry Dramatu i Teatru w Instytucie Kultury Współczesnje. Główne kierunki zainteresowań naukowych to: Teatr Narodowy, teatr łódzki, sceny żydowskie. Inicjatorka wielu rocznicowych obchodów i konferencji naukowych. Członek redakcji „Pamiętnika Teatralnego” i Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych, Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Badań Żydowskich, Canadian Association of Slavist, Rady Artystycznej Teatru Żydowskiego im. Ester Rachel i Idy Kamińskich, Rady Naukowej Fundacji Dziedzictwo im. Chone Shmeruka.
  
  
• Krystian Lupa – jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów teatralnych, tłumacz, dramaturg, scenograf, grafik i pedagog. Oryginalny i niezależny twórca, którego spektakle wywarły ogromny wpływ na polski i europejski teatr ostatnich dekad oraz kolejne pokolenia reżyserów, którzy wyszli spod jego skrzydeł. Laureat wielu prestiżowych nagród m.in. Złotego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, prestiżowej austriackiej nagrody Nestroy Preis w kategorii najlepsza reżyseria, Litewskiej Nagrody Teatralnej – Złoty Krzyż Sceny, francuskiego Orderu Sztuki i Literatury w rangach Kawalera i Komandora, Nagrody im. Konrada Swinarskiego, Nagrody im. Leona Schillera oraz Europejskiej Nagrody Teatralnej.
  
  
• Maciej Englert – aktor teatralny i filmowy, reżyser; dyrektor teatrów. Blisko 40 lat swojej działalności zawodowej związał przede wszystkim z warszawskim Teatrem Współczesnym. W 1974 roku na scenie Teatru Współczesnego w Szczecinie zrealizował gościnnie „Awans” Edwarda Redlińskiego. Przedstawienie odniosło tak duży sukces, że zaproponowano mu objęcie stanowisko dyrektora szczecińskiej sceny. Tym samym został najmłodszym dyrektorem teatralnym w Polsce. Teatrem Współczesnym w Szczecinie kierował przez trzy lata (1976-1979). Do Warszawy wrócił w 1979 roku i rozpoczął pracę w Teatrze Współczesnym w Warszawie. Do 1980 roku pełnił funkcję zastępcy dyrektora, a w 1981 roku Erwin Axer zaproponował mu stanowisko dyrektora tejże sceny. W latach 1992-1993 był członkiem Rady ds. Kultury przy Prezydencie RP. Od 2003 roku pełni funkcję Prezesa Zarządu Unii Polskich Teatrów. Jest laureatem wielu nagród i odznaczeń m.in. Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski, Nagrody Ministra Kultury i Sztuki za wybitne osiągnięcia artystyczne, Złotego Medalu Gloria Artis – Zasłużony Kulturze i Feliksa Warszawskiego za całokształt twórczości.

• Paweł Sztarbowski – zastępca dyrektora Teatru Powszechnego im. Zygmunta Hübnera w Warszawie. Doktor nauk humanistycznych, Adiunkt na Akademii Teatralnej w Warszawie. W latach 2006-2011 pracował w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego na stanowisku kierownika działu promocji teatru, a w latach 2011-2014 w Teatrze Polskim w Bydgoszczy na stanowisku zastępcy dyrektora ds. programowych i dyrektora programowego Festiwalu Prapremier. Był twórcą Nowej Siły Krytycznej – grupy młodych recenzentów piszących dla Polskiego Wortalu Teatralnego e-teatr.pl. Jako dramaturg współpracował m.in. z Michałem Zadarą, Pawłem Łysakiem, Wojciechem Farugą i Marcinem Liberem. Jest autorem słuchowisk „Somosierra” i "Wyczółkowski wychodzi z obrazu”. 

• Michał Opaliński - aktor teatralny, filmowy i telewizyjny. Jest absolwentem Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu, przez kilka lat związany był z tamtejszą Grupą Artystyczną Ad Spectatores Pod Wezwaniem Calderóna. Laureat nagrody Jury Młodzieżowego za rolę Gidiego w dyplomowym spektaklu „Zabawy na podwórku” na XLIV Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu oraz nagrody za rolę męską w Ogólnopolskim Konkursie Na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej w 2011 roku. Od 2004 roku związany z Teatrem Polskim we Wrocławiu. Znany z ról m.in. w „Wycince” w reżyserii Krystiana Lupy, III części „Dziadów” w reżyserii Michała Zadary, spektaklu Eweliny Marciniak „Śmierć i dziewczyna” i wielu innych.

• Magdalena Szpecht - reżyserka teatralna, dziennikarka, autorka instalacji i performansów. W teatrze repertuarowym zadebiutowała w 2015 roku spektaklem „Możliwości wyspy”. Laureatka Nagrody Jury na 100 Berlin Festivalu za „dolphin_who_loved_me” oraz głównej nagrody na 8. Koszalińskich Konfrontacjach Młodych „m-teatr” 2017 za „stworzenie odrębnej formy z pogranicza teatru i instalacji, która wytwarza pole wolności i zaprasza widza do poszukiwania własnych reguł uczestnictwa”. Oprócz tego jest autorką spektaklu muzycznego „Schubert” dla Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu, „<hmlt>” – inscenizacji szekspirowskiego „Hamleta” dla Teatru im. Andersena w Lublinie. W zeszłym roku zaprezentowała performans „Lipa w cukrze” w Teatrze Nowym w Warszawie. 

• Piotr Gruszczyński - dramaturg, krytyk teatralny związany z Teatrem Rozmaitości w Warszawie, a obecnie Nowym Teatrem w Warszawie. Absolwent teatrologii na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest autorem recenzji teatralnych m.in. dla „Tygodnika Powszechnego”, „Res Publika Nowa”i „Dialogu”. W 2004 roku nominowany do Nagrody Nike za zbiór krytyk, esejów, wywiadów teatralnych „Ojcobójcy. Młodsi zdolniejsi w teatrze polskim”. Jako dramaturg współpracuje m.in. z Mariuszem Trelińskim (przy realizacji oper), a od 2008 roku jest etatowym dramaturgiem Teatru Nowego w Warszawie. Jest również autorem adaptacji tekstów do spektakli Krzysztofa Warlikowskiego mi. in. „(A)pollonii”, „Opowieści afrykańskich według Szekspira”, „Kabaretu warszawskiego”, „Francuzów”. Jest wykładowcą Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie oraz SWPS. 

• Bartosz Szydłowski - reżyser, menedżer kultury, inicjator wielu idei kulturalnych. Twórca autorskiej formuły Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia, Stowarzyszenia Teatralnego Łaźnia, będącego jednym z ważniejszych niezależnych miejsc w Krakowie lat 90. oraz unikatowego projektu Łaźnii Nowej – teatru łączącego zaangażowanie społeczne z ambitnym programem artystycznym. W swoich spektaklach ogromny nacisk kładzie na kontekst społeczny. Wyreżyserował m.in. „Zabawę” Sławomira Mrożka (2000), „Miłość Fedry” Sarah Kane (2001), „Tatuaż” Dei Loher (2002), „Wściekliznę show” oraz „Pokolenie porno” Pawła Jurka (2003), „Edypa. Tragedię nowohucką” (2006), „Krwawe wesele, czyli muzyczną opowieść o cygańskim sercu” na motywach dramatu Garcii Lorki (2007), „Moralność Pani Dulskiej, czyli w poszukiwaniu zagubionego czakramu” (2009), „Wejście smoka. Trailer” (2011), „Klub miłośników filmu «Misja»” (2013), „Konformistę 2029”, inspirowanego powieścią Alberto Moravii oraz „Wałęsę w Kolonos” (2018). 

• Agnieszka Glińska - absolwentka Wydziału Aktorskiego i Wydziału Reżyserii Dramatu warszawskiej Akademii Teatralnej. Była etatowym reżyserem Teatru Współczesnego w Warszawie (2000–2004 i 2010-2011), Teatru Dramatycznego w Warszawie (2007-2009) oraz konsultantem programowym Teatru Współczesnego (2011-2012). A w latach 2012-2015 dyrektorem artystycznym Teatru Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Warszawie. Jako reżyser najczęściej sięga po teksty z szeroko pojętej współczesnej dramaturgii. Jako reżyser nie ulega teatralnym modom, pracę z aktorem przedkłada nad wyszukane pomysły inscenizacyjne. Za „obiecujące nowe spektakle i komplety na widowni” została wyróżniona nagrodą „Co Jest Grane” Wdecha 2012 w kategorii Człowiek Roku. W Teatrze Studio wyreżyserowała „Sąd Ostateczny”, „Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku”, „Wiśniowy sad”, „Jak zostałam wiedźmą” oraz „Efekt”. W międzyczasie reżyserowała także w Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie (której jest wykładowcą), Teatrze Muzycznym Capitol oraz Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.

• Katarzyna Janowska - dziennikarka telewizyjna, radiowa i prasowa. Absolwentka polonistyki i filmoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. Znana z prowadzonych wspólnie z Piotrem Mucharskim serii wywiadów „Rozmowy na koniec wieku” oraz „Rozmowy na nowy wiek”. Emotowane na antenie TVP rozmowy doczekały się również swojego wydania książkowego. Współautorka książek „Innego końca świata nie będzie” i „Próbka reprezentatywna”. W latach 2010-2011 redaktor naczelna tygodnika „Przekrój”. Od lipca 2011 r. pełniła obowiązki dyrektora kanału TVP Kultura, z którym od lat stale współpracowała. Od kwietnia 2016 jest redaktor naczelną działu kultura portalu Onet.pl, gdzie prowadzi program „Rezerwacje”. Jest laureatką m.in. nagrody telewizyjnego Wiktora i Nagrody im. Dariusza Fikusa. W 2014 roku odznaczona została Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2015 roku za prowadzoną w TVP Kultura „Halę odlotów” otrzymała Nagrodę Grand Press w kategorii „Publicystyka”.

"Dark Fantasy" - wystawa
od 8 lutego. Wernisaż: 8 lutego o 18.45.
Teatr Powszechny w Łodzi, foyer

Czasem zwierząt jest zawsze teraźniejszość. (...)
Człowiek zaprzęga w swoje cierpienie czas.
Cierpi z powodu przeszłości i rozciąga cierpienie w przyszłość.
W ten sposób tworzy rozpacz. 

 (Olga Tokarczuk, Prawiek i inne czasy)

„Bohaterami mrocznej opowieści są istoty nieludzkie w ludzkim świecie. W wydzielonej przestrzeni foyer kilkunastoosobowa grupa ludzko-zwierzęcych postaci oczekuje wraz z publicznością festiwalową na rozpoczęcie spektaklu. Słychać szmer rozmów i zawodzący głos wokalistki w tle. Pani Zebra stoi przy mikrofonie, Pan Lew przegląda się w lustrze, Klacz zerka na trójkę dzieci-owieczek, pozostali stoją zapatrzeni w ekrany smartphonów. Metaforycznie uczestniczą w teatralnym performance – sztuce życia i przeżycia… doświadczenia estetycznego dreszczu, a może nawet khatarsis… W oczekiwaniu na finał pojawia się refleksja na temat trzeciego aktu tragedii – to be, or notto be, that is the question.”

Ewa Bloom-Kwiatkowska

Ewa Bloom Kwiatkowska – artystka zaangażowana, wykładowczyni Akademii Sztuk Pięknych i Szkoły Filmowej w Łodzi. Współzałożycielka i członkini grupy artystek Frakcja. Malarka, scenografka, reżyserka, autorka eksperymentalnych filmów wideo. Realizuje akcje performatywne o charakterze transmedialnym w przestrzeni wirtualnej i rzeczywistej. W praktyce artystycznej wykorzystuje strategie subwersywne. Konfrontuje ideę sztuki z presją idei społeczno-politycznych i autobiografią. Laureatka nagrody I stopnia Ministerstwa Kultury i Sztuki za osiągnięcia w dziedzinie scenografii teatralnej. Trzykrotna stypendystka Ministerstwa Kultury i Sztuki. W 2017 uhonorowana nagrodą artystyczną Prezydent Miasta Łodzi za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej i upowszechnianiu kultury. Jej praca habilitacyjna „Obraz wobec przemocy. Kod ekranu” – otrzymała nagrodę główną w konkursie Marszałka Województwa Łódzkiego na najlepszą pracę naukową (2017). Wykład habilitacyjny „Obraz wobec przemocy. Kod ekranu”wygłosiła w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi oraz na seminarium „Współczesne Sztuki Wizualne wobec Shoah”na Uniwersytecie Sorbona w Paryżu (w grudniu 2016). Prace artystki znajdują się w zbiorach m.in.: Sammlung Hoffmann Kollektion w Berlinie i Die Bildwechsel-Archive Videomuseum w Hamburgu.  

 TRYP – koncert
21 lutego, godz. 19.00
Teatr Powszechny w Łodzi, Mała Scena

TRYP został powołany do życia przez Kubę Wandachowicza (CKOD, Mister D.), Roberta Tutę (1984, NOT, Agressiva 69) i Marcina Pryta (19 Wiosen). Po wydaniu na 100 lecie futuryzmu EP „Wędrówka ludów” do zespołu dołączył producent i muzyk Paweł Cieślak. Pod jego okiem został stworzony album Kochanówka, poświęcony pamięci łódzkich ofiar nazistowskiej akcji przymusowej eutanazji T4. Po kilkunastu występach zespół zawiesił działalność, by ponownie spotkać się w nowej konfiguracji w 2016 roku. Paweł Cieślak został sound designerem i otoczył opieką studyjne oblicze grupy, natomiast do zespołu grającego koncerty dołączył Piotr Połoz (Psychocukier, Tsvey). W marcu tego roku zespół wydał swój drugi album, zatytułowany „Trypolis”. Najnowsza płyta zespołu to prawdziwa historia człowieka poznanego w łódzkim barze, który wrócił po 10 latach uczestniczenia w konfliktach w krajach Maghrebu i dorobił się sporej fortuny.

TRYP swoją twórczość nazywa techno rapem psycho punkiem. Koncerty to okazja do przesuwania granic dźwiękowej inwazji i emitowania emocji, z kolei oblicze studyjne to wielowarstwowa i przeznaczona do wielokrotnego słuchania struktura dźwiękowa.