19. Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych (2013 r.)
Szanowni Państwo, Drodzy Widzowie,
Temat autorytetów poruszył mnie, bo mam wrażenie, że uczestniczymy w szczególnym momencie rzeczywistości, ale również szczególnym momencie teatru. Momencie przesilenia. Sytuacji, kiedy autorytety zostają zdewaluowane i wyparte przez „celebrytów”, postaci „znane z tego, że są znane”, nie niosące ze sobą żadnych wartości. Oczywiście takie chwile w historii – historii teatru również – były i mam nadzieję będą, bo to one sprawiają, że jest on cały czas aktualny, żywy i poruszający. W polskim teatrze ważny jest dziś głos 30-latków. Głos niecierpliwy, unieważniający, za nic mający „dawnych mistrzów”, sprawiający wrażenie, że nie ma żadnych autorytetów. Wystarczy przywołać głośny felieton najmłodszego pracującego dziś w Polsce reżysera – Michała Kmiecika, który otwarcie napisał, że nie płakał po Jerzym Jarockim, i że historia teatru dla młodych nie istnieje. W żaden sposób nie oceniam tej postawy – nawet jeśli się z nią nie zgadzam, to jedynie ją konstatuję i z zaciekawieniem przyglądam się co za tak postawionymi tezami idzie.
Myśląc o repertuarze dziewiętnastej edycji Festiwalu chciałam niejako „wsadzić kij w mrowisko” i skonfrontować – rozmaicie rozumiane – autorytety z dekonstruującymi teatralną rzeczywistość młodymi twórcami. Dlatego właśnie zdecydowałam się zaprezentować spektakl Kmiecika #dziady, którym dyrekcja wałbrzyskiego teatru daje mu szansę obronienia, rozwinięcia, a być może zweryfikowania tez zawartych w jego felietonie.
Podczas kolejnych festiwalowych wieczorów chciałabym za pomocą spektakli oraz spotkań prowadzić z widzami dyskusję na temat tego, na ile autorytety są nam dziś potrzebne. Na ile my je unieważniamy, a na ile one same nie potrafią zająć w dzisiejszym świecie odpowiedniego miejsca. Na ile są dla nas drogowskazami, a na ile sztucznie wstrzymują ruch w przestrzeni twórczej. Na ile nas ograniczają i ciążą nam. Z jednej strony głos młodych twórców jest ważny, ale czy efektowny teatr młodych przetrwa dłużej niż sezon lub dwa? Czy można więc zgodzić się na unieważnienie teatru Krystiana Lupy, dla mnie twórcy wybitnego, którego każdy spektakl jest poruszający, wymagający i zasługuje na to, by się z nim zmierzyć? Ja się na to nie zgadzam, tak jak na styl, jaki proponują dzisiejsze media. Podobnie jest z teatrem Krzysztofa Warlikowskiego czy Grzegorza Jarzyny. Choć mam wrażenie, że dla nich określenie „autorytet” byłoby niewygodne.
Szukając inspiracji natrafiłam na tekst Władysława Stróżewskiego, który swoje rozważania o fenomenologii autorytetu podsumował następująco: Podstawowym warunkiem autorytetu jest bycie w prawdzie. Zdaje się, że w tym właśnie zdaniu zawiera się cała, nie tylko mała, „fenomenologia” autorytetu. Kiedy myślę o temacie tegorocznej edycji, właśnie owo „bycie w prawdzie” wydaje mi się najważniejsze.
Nie będę oceniać repertuaru, to – jak zwykle – pozostawiam widzom. Wydaje mi się jednak, że wybrane przeze mnie spektakle zaplatają się tematycznie i formalnie uzupełniają, więc możliwość ich obejrzenia będzie dla widzów ważna.
Ewa Pilawska
Dyrektor artystyczny Festiwalu
Program XIX Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych:
2 marca
godzina 18:30
Teatr Powszechny - foyer
ŚLADY… HANUSZKIEWICZ, HÜBNER, GRZEGORZEWSKI – otwarcie wystawy
2 marca
godzina 19:00
Teatr Powszechny, Duża Scena
DANUTA W. Danuta Wałęsa, Piotr Adamowicz
Reżyseria: Janusz Zaorski
3 marca
godzina 13:00
Teatr Powszechny - Mała Scena
AUTORYTETY, IDOLE, IKONY – panel dyskusyjny
3 marca
godzina 19:00
Teatr Powszechny, Duża Scena
DANUTA W. Danuta Wałęsa, Piotr Adamowicz
Reżyseria: Janusz Zaorski
5 marca
godzina 19:15
Teatr Powszechny - Mała Scena
STANISŁAWA CELIŃSKA, ROYAL STRING QUARTET I BARTEK WĄSIK – koncert „NOWA WARSZAWA”
6 marca
godzina 19:00
Dom Towarzystwa Kredytowego, ul. Pomorska 21
KUPIECKIE KONTRAKTY Elfriede Jelinek
Reżyseria: Paweł Miśkiewicz
8 marca
godzina 19:15
Mała Scena
ARTYŚCI PROWINCJONALNI Agnieszka Jakimiak
Reżyseria: Weronika Szczawińska
9 marca
godzina 19:15
Mała Scena
ARTYŚCI PROWINCJONALNI Agnieszka Jakimiak
Reżyseria: Weronika Szczawińska
10 marca
godzina 19:15
Mała Scena
NANCY. WYWIAD Claude Bardouil
Reżyseria: Claude Bardouil
11 marca
godzina 18:00
Wytwórnia
COURTNEY LOVE Paweł Demirski
Reżyseria: Monika Strzępka
11 marca
godzina 19:15
Mała Scena
NANCY. WYWIAD Claude Bardouil
Reżyseria: Claude Bardouil
12 marca
godzina 18:00
Wytwórnia
COURTNEY LOVE Paweł Demirski
Reżyseria: Monika Strzępka
13 marca
godzina 19:00
Teatr Powszechny - Duża Scena
PODRÓŻE GULIWERA Jonathan Swift
Reżyseria: Silviu Purcărete
16 marca
godzina 19:00
Teatr Powszechny, Duża Scena
#DZIADY Michał Kmiecik
Reżyseria: Michał Kmiecik
17 marca
godzina 19:00
Teatr Powszechny, Duża Scena
#DZIADY Michał Kmiecik
Reżyseria: Michał Kmiecik
19 marca
godzina 19:00
Teatr Powszechny, Duża Scena
HOPLA ŻYJEMY! Krystyna Meissner
Reżyseria: Krystyna Meissner
23 marca
godzina 19:15
Teatr Powszechny - Mała Scena
PODRÓŻ ZIMOWA Elfriede Jelinek
Reżyseria: Maja Kleczewska
24 marca
godzina 19:15
Teatr Powszechny - Mała Scena
PODRÓŻ ZIMOWA Elfriede Jelinek
Reżyseria: Maja Kleczewska
Wydarzenia i spektakle festiwalowe - kliknij, aby uzyskać więcej informacji.
Otwarcie wystawy "Ślady… Hanuszkiewicz, Hübner, Grzegorzewski"
Panel dyskusyjny "Autorytety, Idole, Ikony"
Laureaci plebiscytu publiczności XIX Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych:
Tytuł Najlepszej Aktorki zdobyła Magdalena Popławska za rolę w spektaklu Nancy. Wywiad z Nowego Teatru w Warszawie.
Tytuł Najlepszego Aktora zdobył Claude Bardouil za rolę w spektaklu Nancy. Wywiad z Nowego Teatru w Warszawie.
Tytuł Najlepszego Spektaklu zdobyła Podróż zimowa w reżyserii Mai Kleczewskiej z Teatru Polskiego w Bydgoszczy i Teatru Powszechnego w Łodzi.